Veteriner Hekimler Odasından Kurban için uyarılar

Veteriner Hekimler Oda Başkanı Önder Yıldız yaptığı yazılı açıklamada; Kurban Bayramı, toplum sağlığı, hayvan sağlığı, hayvan hakları ve refahı, gıda güvenliği, çevre, ekonomi ve tüketim boyutu olan oldukça kompleks bir yapı gösterir.
Ülkemizde kurban bayramında her yıl 2–2,5 milyon hayvan 3 gün içinde kesilmektedir. Kurban bayramı ile artan hayvan hareketleri, hayvanlarda görülen hastalıkların yayılmasını kolaylaştırıp, hızlandırmakta ve zoonoz hastalıkların insanlara bulaşma riskini artırmaktadır. Kurbanlık hayvanların kesimi ve açığa çıkan atıklardan dolayı çevre kirliliği meydana gelmekte veteriner hekim kontrolü olmadan ve izin verilen alanların dışında yapılan kesimler, bulaşma riskini arttırmaktadır. Çağımızda bilinen ve hayvanlardan insanlara geçen 250 den fazla hastalık bulunmaktadır. Dikkatsizlik ve kontrolsüz kesim hayvan hastalıklarının yayılmasına ve hayvandan insanlara hastalıkların bulaşmasına neden olmaktadır.
Bayramımızın ve ibadetimizin huzurlu ve gönül rahatlığıyla yapabilmek için şu konulara dikkat etmemiz gerekmektedir.
1- Kurbanlık Hayvan Alımlarında Dikkat Edilecek Hususlar:
—Veteriner sağlık raporu ve menşe şahadetnamesi olmayan
— Küpesi ve pasaportu bulunmayan,
—Çok zayıf olan
—Gebe olan (dişi sığırlar veteriner muayenesinden geçirilmeli)
— Yeni doğum yapmış olan
— Çok genç ve etleri olgunlaşmamış olan
— Hastalık belirtisi gösteren;
a-Yüksek ateş olması
b- Tüylerin karışık ve mat olması
c- Bakışların ve dış görünümün cansız olması
d- Pis kokulu ishal ve burun akıntısı olması
e- Çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız olması
f- Vücudun herhangi bir yerinde şişliklerin olması hastalık belirtisi olarak kabul
edilir.
Bu tür hayvanların kurbanlık olarak alınmaması gerekir.
2-Kesimde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar
—Kurbanlık hayvan kesimleri Tarım Bakanlığından ruhsat almış mezbaha ve
kombinalarda veya geçici kesim yerleri olarak düzenlenen yerlerde yapılmalıdır.
—Vatandaşlarımız, kurbanlık hayvanlarını köylerde ve önceden belirlenmiş kesim
yeri bulunmayan yerlerde kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve çevreye
zarar vermeyecek şekilde kesebilirler. Ancak, cadde, sokak ve park gibi kamu
alanlarında kurbanlık hayvan kesimleri yapılmamalı
—Kesim yeri temiz olmalı ve akan su bulunmalı
—Kesim yapan kişinin sağlıklı ve temiz olması gerekli
—Bıçaklar sık sık temizlenmeli
—Hastalıklı doku ve organların kesimi sırasında kirlenen bıçaklar dezenfekte
edilmeli
—Hayvan taşınırken, tutulup yatırılırken veya askıya alınırken işkence-eziyet
edilmemelidir. Aşırı korku ve stres altındaki kesimlerde et kalitesi ve dayanma
süresi olumsuz etkileneceği unutulmamalı
—Kesim mümkünse askıya alarak yapılmalı
—İç organlar yüzme işini takiben en kısa sürede çıkarılmalı
—Yutak boşaltılmalı, mide-bağırsak, safra ve idrar kesesi ve üreme organları
çıkarılmalı, memeler karkastan uzaklaştırılmalı
—Kesim sırasında kan, bağırsak içeriği gibi maddelerle çevrenin kirlenmesi
engellenmeli
—Tüketilecek sakatatlar temiz bir şekilde çıkarılmalı
—Kurban atıkları çöp varillerine ve gelişi güzel çevreye atılmamalı, kanalizasyon
kanallarına dökülmemelidir. Çevre temizliği ve halk sağlığı açısından bu tür
atıklar sokak hayvanlarının erişemeyeceği şekilde derin çukurlara üzerine toz
kireç atılarak gömülmeli
3- Kurban Etlerinin Olgunlaşması ve Muhafazası
Kurban etleri, parçalar halinde temiz kaplara konulmalı ve önce güneş görmeyen serin bir yerde 5–6 saati geçmeyecek şekilde bekletilerek etin sıcaklığının düşmesi sağlandıktan sonra buzdolabına kaldırılmalıdır. Kurbanlık etler henüz kesim sıcaklığında iken buzdolabına poşet içinde veya hava alamayacak bir durumda büyük parçalar halinde üst üste konulursa, buzdolabı ısısı etin iç kısımlarını soğutmaya yetmez. Bu nedenle etin hava almayan kısımlarında çok kısa sürede (2. gün) bozulma ve kokuşma hatta yeşillenme görülür. Böyle kısımlar kesinlikle tüketilmemeli atılmalıdır. Et ve et ürünleri bakterilerin çoğalmaları için son derece uygun bir ortam niteliğindedir. Uygun koşullarda bir bakteri 12 saatte 16 milyara ulaşabilmektedir. Bu durum hafif bir bakteri yüküne sahip bir etin iyi muhafaza edilmediği takdirde bir gece sonra insan sağlığı açısından ne derece büyük bir tehlikeye dönüşebileceği konusunda fikir vermektedir. Kurbanlık etin dayanma süresi, kesim kalitesi ve et parçasının büyüklüğüne göre değişmekle beraber normal buzdolabı koşullarında 5 veya 6 gündür. Bu süre kıymada genellikle 3 gündür. Eğer daha uzun süreli muhafaza düşünülüyorsa etler derin dondurucuda -18 derecede muhafaza edilmelidir.
Veteriner Hekimler Odasından Kurban için uyarılar
Kurban Bayramı, toplum sağlığı, hayvan sağlığı, hayvan hakları ve refahı, gıda güvenliği, çevre, ekonomi ve tüketim boyutu olan oldukça kompleks bir yapı gösterir.
Ülkemizde kurban bayramında her yıl 2–2,5 milyon hayvan 3 gün içinde kesilmektedir. Kurban bayramı ile artan hayvan hareketleri, hayvanlarda görülen hastalıkların yayılmasını kolaylaştırıp, hızlandırmakta ve zoonoz hastalıkların insanlara bulaşma riskini artırmaktadır. Kurbanlık hayvanların kesimi ve açığa çıkan atıklardan dolayı çevre kirliliği meydana gelmekte veteriner hekim kontrolü olmadan ve izin verilen alanların dışında yapılan kesimler, bulaşma riskini arttırmaktadır. Çağımızda bilinen ve hayvanlardan insanlara geçen 250 den fazla hastalık bulunmaktadır. Dikkatsizlik ve kontrolsüz kesim hayvan hastalıklarının yayılmasına ve hayvandan insanlara hastalıkların bulaşmasına neden olmaktadır.
Bayramımızın ve ibadetimizin huzurlu ve gönül rahatlığıyla yapabilmek için şu konulara dikkat etmemiz gerekmektedir.
1- Kurbanlık Hayvan Alımlarında Dikkat Edilecek Hususlar:
—Veteriner sağlık raporu ve menşe şahadetnamesi olmayan
— Küpesi ve pasaportu bulunmayan,
—Çok zayıf olan
—Gebe olan (dişi sığırlar veteriner muayenesinden geçirilmeli)
— Yeni doğum yapmış olan
— Çok genç ve etleri olgunlaşmamış olan
— Hastalık belirtisi gösteren;
a-Yüksek ateş olması
b- Tüylerin karışık ve mat olması
c- Bakışların ve dış görünümün cansız olması
d- Pis kokulu ishal ve burun akıntısı olması
e- Çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız olması
f- Vücudun herhangi bir yerinde şişliklerin olması hastalık belirtisi olarak kabul
edilir.
Bu tür hayvanların kurbanlık olarak alınmaması gerekir.
2-Kesimde Dikkat Edilmesi Gereken Önemli Noktalar
—Kurbanlık hayvan kesimleri Tarım Bakanlığından ruhsat almış mezbaha ve
kombinalarda veya geçici kesim yerleri olarak düzenlenen yerlerde yapılmalıdır.
—Vatandaşlarımız, kurbanlık hayvanlarını köylerde ve önceden belirlenmiş kesim
yeri bulunmayan yerlerde kendi bahçelerinde usulüne uygun olarak ve çevreye
zarar vermeyecek şekilde kesebilirler. Ancak, cadde, sokak ve park gibi kamu
alanlarında kurbanlık hayvan kesimleri yapılmamalı
—Kesim yeri temiz olmalı ve akan su bulunmalı
—Kesim yapan kişinin sağlıklı ve temiz olması gerekli
—Bıçaklar sık sık temizlenmeli
—Hastalıklı doku ve organların kesimi sırasında kirlenen bıçaklar dezenfekte
edilmeli
—Hayvan taşınırken, tutulup yatırılırken veya askıya alınırken işkence-eziyet
edilmemelidir. Aşırı korku ve stres altındaki kesimlerde et kalitesi ve dayanma
süresi olumsuz etkileneceği unutulmamalı
—Kesim mümkünse askıya alarak yapılmalı
—İç organlar yüzme işini takiben en kısa sürede çıkarılmalı
—Yutak boşaltılmalı, mide-bağırsak, safra ve idrar kesesi ve üreme organları
çıkarılmalı, memeler karkastan uzaklaştırılmalı
—Kesim sırasında kan, bağırsak içeriği gibi maddelerle çevrenin kirlenmesi
engellenmeli
—Tüketilecek sakatatlar temiz bir şekilde çıkarılmalı
—Kurban atıkları çöp varillerine ve gelişi güzel çevreye atılmamalı, kanalizasyon
kanallarına dökülmemelidir. Çevre temizliği ve halk sağlığı açısından bu tür
atıklar sokak hayvanlarının erişemeyeceği şekilde derin çukurlara üzerine toz
kireç atılarak gömülmeli
3- Kurban Etlerinin Olgunlaşması ve Muhafazası
Kurban etleri, parçalar halinde temiz kaplara konulmalı ve önce güneş görmeyen serin bir yerde 5–6 saati geçmeyecek şekilde bekletilerek etin sıcaklığının düşmesi sağlandıktan sonra buzdolabına kaldırılmalıdır. Kurbanlık etler henüz kesim sıcaklığında iken buzdolabına poşet içinde veya hava alamayacak bir durumda büyük parçalar halinde üst üste konulursa, buzdolabı ısısı etin iç kısımlarını soğutmaya yetmez. Bu nedenle etin hava almayan kısımlarında çok kısa sürede (2. gün) bozulma ve kokuşma hatta yeşillenme görülür. Böyle kısımlar kesinlikle tüketilmemeli atılmalıdır. Et ve et ürünleri bakterilerin çoğalmaları için son derece uygun bir ortam niteliğindedir. Uygun koşullarda bir bakteri 12 saatte 16 milyara ulaşabilmektedir. Bu durum hafif bir bakteri yüküne sahip bir etin iyi muhafaza edilmediği takdirde bir gece sonra insan sağlığı açısından ne derece büyük bir tehlikeye dönüşebileceği konusunda fikir vermektedir. Kurbanlık etin dayanma süresi, kesim kalitesi ve et parçasının büyüklüğüne göre değişmekle beraber normal buzdolabı koşullarında 5 veya 6 gündür. Bu süre kıymada genellikle 3 gündür. Eğer daha uzun süreli muhafaza düşünülüyorsa etler derin dondurucuda -18 derecede muhafaza edilmelidir.